18/12 2023 18:00
PROMOCJA KSIĄŻKI
Sztuka aktualizacja. Co widać w przestrzeni publicznej Warszawy?
okładka książki "Sztuka Aktualizacja."

Zapraszamy na premierę książki „Sztuka. Aktualizacja. Co widać w przestrzeni publicznej Warszawy?”.

Czy próba zamknięcia sztuki obecnej w przestrzeni miejskiej w formę praktycznej listy czy nawet, o zgrozo, arkusza kalkulacyjnego ma sens? Potrzeba uporządkowania i syntezy intensywnie rozwijającego się zjawiska przywiodła inicjatorki projektu badawczego Monikę Wróbel i Aleksandrę Litorowicz do wymyślenia sposobu, w który można byłoby to robić.

Tak  powstała książka „Sztuka. Aktualizacja” (Wydawca: Fundacja Puszka), opowiadająca o warszawskiej sztuce publicznej z ostatnich lat. To, co widać w przestrzeni publicznej Warszawy rozpatrujemy w niej poprzez analizę udokumentowanych 1090 realizacji artystycznych: pomników, murali, instalacji, rzeźb i neonów z lat 1989–2023, a także zdarzeń: happeningów, performansów, akcji i innych wspólnotowych działań artystycznych z lat 2015–2023.

Jak wygląda sztuka Warszawy, gdy spojrzymy na nią z lotu ptaka? Co można dostrzec poza jej jednostkowymi fenomenami? Co buduje krajobraz pamięci oraz wizualność stolicy? Jak sztuka kształtuje miasto i w jaki sposób odnosi się do współczesności? Co zmienia, kto ją tworzy, a także kto finansuje te działania? Autorki i autorzy poszczególnych rozdziałów odpowiadają na te pytania z różnych perspektyw – przez pryzmat liczb, nurtów, czasu, estetyki, pamięci, konfliktu, wartości inwestycyjnej oraz służby publicznej.

O książce, Warszawie i jej sztuce w przestrzeni publicznej porozmawiamy w gronie części autorek i autorów poszczególnych rozdziałów – będą z nami Olga Drenda, Aleksandra Litorowicz, Szymon Maliborski, Kuba Snopek i Monika Wróbel, a także Maciej Frąckowiak, który poprowadzi panel dyskusyjny.

 


 

Uczestniczki i uczestnicy premiery:

Olga Drenda

Pisarka, eseistka i tłumaczka. Ukończyła etnologię i antropologię kultury na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wydała książki: „Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji” (2016), „Wyroby. Pomysłowość wokół nas” (2018; otrzymała za nią nominację do Paszportów „Polityki” oraz Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii esej), „Słowo humoru” (2023) oraz zbiory rozmów „Czyje jest nasze życie” (2017, z Bartłomiejem Dobroczyńskim) i „Książka o miłości” (2020, z Małgorzatą Halber). Jest także autorką tekstów do antologii „Delfin w malinach” (2017), „Prognoza niepogody” (2020) i „Hourras et désarrois. Scènes d’une guerre culturelle en Pologne” (2019). Od 2013 roku prowadzi facebookową stronę „Duchologia” poświęconą widmom epoki transformacji. Wraz z Jackiem Paśnikiem prowadzi także podcast „Dziś”. Od 2022 roku pisze felietony dla „Tygodnika Powszechnego”.

Maciej Frąckowiak

Socjolog, doktor nauk społecznych, badacz miasta i kultury wizualnej. Jest adiunktem na Wydziale Socjologii UAM i wykładowcą w School of Form Uniwersytetu SWPS, a także autorem i redaktorem tekstów oraz książek naukowych i popularyzatorskich. Redaguje Dział Badań i Analiz w czasopiśmie o kulturze i projektowaniu „Notes na 6 Tygodni”. Współpracuje z instytucjami samorządowymi oraz organizacjami pozarządowymi w zakresie działań animujących miejską przestrzeń, a także debatę na jej temat. Obecnie naukowo interesuje się krajobrazem kulturowym pogranicza oraz rolą kultury w tworzeniu udanych społecznie przestrzeni publicznych.

Aleksandra Litorowicz

Prezeska Fundacji Puszka, kulturoznawczyni, badaczka i kuratorka. Aktywnie angażuje się w inicjatywy związane z kulturą, sztuką i przestrzenią publiczną. Wykłada na prestiżowych uczelniach, takich jak School of Form oraz School of Ideas na Uniwersytecie SWPS. Uczy również na studiach miejskich w Instytucie Badań Przestrzeni Publicznej ASP w Warszawie. Dzięki temu dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodymi pokoleniami.

Jest twórczynią konkursu FUTUWAWA, który koncentruje się na przyszłości Warszawy. Prowadzi także liczne projekty badawcze i edukacyjne dotyczące miasta oraz sztuki w przestrzeni publicznej. Współzałożycielka Szkoły Architektury Społeczności SAS, gdzie promuje architekturę skierowaną na potrzeby społeczności.

Została stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz m.st. Warszawy. W 2021 roku otrzymała tytuł wybitnej absolwentki dwudziestopięciolecia Uniwersytetu SWPS. Jako członkini Społecznej Rady Kultury przy Prezydencie m.st. Warszawy aktywnie wpływa na politykę kulturalną miasta. To podkreśla jej zaangażowanie w rozwój kultury i sztuki w Warszawie.

Szymon Maliborski

Historyk sztuki oraz kurator w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, który obecnie przygotowuje doktorat w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, od lat aktywnie angażuje się w różnorodne projekty związane ze sztuką i kulturą. W latach 2015–2021 współtworzył festiwal projektowania „Warszawa w Budowie”, który podejmował kluczowe tematy dotyczące życia miejskiego, łącząc sztukę z przestrzenią publiczną. Interesuje się szczególnie metodami współpracy ze społecznościami lokalnymi oraz działaniami, które łączą praktyki artystyczne z edukacyjnymi. Te zainteresowania wdraża w praktyce, między innymi w Parku Rzeźby na Bródnie, gdzie realizuje projekty angażujące społeczność.

W latach 2014–2018 współtworzył projekt „Muzeum na Open’erze”, a także był współautorem wystawy „140 uderzeń na minutę. Kultura rave i sztuka w latach 90. w Polsce” (2016, 2017) oraz kuratorem wystawy „Jutro będzie wojna?” (2018). Jego doświadczenie obejmuje również współpracę z takimi instytucjami jak galeria Labirynt, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, ArtBoom Festival oraz Visegrad Fund. Od 2014 roku regularnie współpracuje z Danielem Rycharskim, realizując liczne projekty artystyczne, między innymi w Kurówku i Sierpcu, co zaowocowało między innymi wystawą „Strachy” w 2019 roku.

Kuba Snopek

Urbanista, publicysta i autor książek o architekturze XX wieku. Był dyrektorem do spraw programu nauczania w Charkowskiej Szkole Architektury. Ukończył studia w Instytucie Strelka i UC Berkeley. Założył firmę doradczą Direction, w której obecnie pracuje. W latach 2019–2020 w UC Berkeley przeprowadził badania nad sztuką fundowaną przez deweloperów, czyli zjawiskiem, które nazwał „real estate art.”. Wnioski dotyczące finansowego wpływu sztuki na inwestycje powstały na podstawie pogłębionych wywiadów z deweloperami z rejonu zatoki San Francisco.

Monika Wróbel

Architektka, urbanistka oraz badaczka miejska, która specjalizuje się w zagadnieniach związanych z przestrzenią publiczną, aktywnie angażuje się w rozwój miast. Jest wiceprezeską fundacji Skwer Sportów Miejskich, która wspiera tworzenie przyjaznych międzypokoleniowych przestrzeni miejskiej rekreacji. Organizacja ta jest oficjalnym partnerem inicjatywy Nowy Europejski Bauhaus. Jako ekspertka wspiera również Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy, pomagając w realizacji projektów, które dotyczą rozwoju przestrzeni publicznych. Ukończyła doktorat na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie jej praca dotyczyła relacji między współczesną sztuką publiczną a przestrzenią miejską stolicy, za którą otrzymała główną nagrodę w III edycji konkursu Dyplomy dla Warszawy. Jest także członkinią rady doradczej międzynarodowego stowarzyszenia City Space Architecture, które zrzesza badaczy i praktyków przestrzeni publicznej.

 

Twórcy i Twórczynie książki:


Redakcja:

  • Aleksandra Litorowicz i Monika Wróbel

Wydawca:


Teksty:

  • Sebastian Cichocki, Olga Drenda, Maciej Frąckowiak, Marek Krajewski, Aleksandra Litorowicz, Jess Łukawska, Szymon Maliborski, Kuba Snopek, Monika Wróbel

Redakcja językowa i korekta:

  • Justyna Chmielewska

Projekt graficzny i skład:

  • Pracownia Zbytki

Ilustracje i infografiki:

  • Aubo Lessi

Publikacja powstała w ramach projektu Aktualizacja. Warszawa i jej sztuka publiczna realizowanego przez Fundację Puszka i współfinansowanego ze środków Miasto Stołeczne Warszawa.