Wystawa „Iconic Ruins? Architektura krajów wyszehradzkich lat 1945-1989“ ukazuje przemiany architektury w Polsce, Czechach, na Słowacji i Węgrzech. Skupia się przede wszystkim na analogiach w przeszłości tych państw. Pokazuje również współczesny stan cennych budynków i ich status prawny, rodząc dyskusję na temat bliskiej przyszłości – krytycznie zagrożonego dziedzictwa kulturowego późnego modernizmu.
Wystawa jest częścią europejskiego projektu „Shared Cities: Creative Momentum”, współfinansowanego przez program Unii Europejskiej Kreatywna Europa.
Historia nie obeszła się z Warszawą łaskawie – w wyniku II wojny światowej stolica Polski straciła znaczną część swojej zabudowy. Tę po części dźwignięto z ruin, po części zbudowano na nowo w drugiej połowie XX wieku, według obowiązujących wówczas nie tylko w Polsce koncepcji modernistycznych. Niezależnie od tego, jak oceniamy ówczesną urbanistykę i architekturę tę architektoniczną spuściznę warto wciąż poznawać, bo to ona nadal dominuje w przestrzeni Warszawy, współtworząc jej charakter. Zjawisko to dotyczy oczywiście większości polskich miast, w których w drugiej połowie XX wieku nie tylko budowano duże osiedla mieszkaniowe, ale i uzupełniano zabudowę o socmodernistyczne realizacje.
Warto też pamiętać, że Polska nie była po wojnie samotną wyspą – w podobnej sytuacji politycznej i ekonomicznej znajdowały się sąsiednie kraje – Czechy, Słowacja, Węgry. I także dziś zmagają się one z podobnymi do polskich kłopotami z zaakceptowaniem powojennego dziedzictwa architektonicznego. W państwach naszego regionu powojenne budownictwo znajduje się w sytuacji paradoksalnej: z jednej strony wciąż nasuwa negatywne skojarzenia z epoką reżimu, z drugiej stało się już nie tylko obiektem badań, publikacji, wystaw, ale i lifestylowej mody, obiektem uwielbienia wielkomiejskiej młodzieży. Coraz częściej trafia też do rejestrów zabytków.
Twórcy wystawy:
Kuratorka: Anna Cymer
Organizator: Czeskie Centrum Warszawa
Współorganizatorzy: m.st. Warszawa, Oddział Warszawski SARP.